screenreader.back to home

AfricaMuseum

Tervuren

Ontwikkeling van het masterplan van de volledige site en de restauratie, renovatie en uitbreiding van een museumgebouw.

Het bestaande museumgebouw opende in 1897 haar deuren opende als koloniaal luik van de Wereldtentoonstelling in Brussel. In 2006 lanceerde het museum een wedstrijdvraag met een ambitieus programma van eisen. Het gebouw was dringend toe aan een ingrijpende renovatie op het vlak van klimatisatie en duurzaamheid, scenografie en onthaal van de bezoekers.

Renovatie van het museumgebouw

Alle secundaire museumfuncties zoals onthaal, shop en cafetaria zijn uit de inrichting van het vroegere museum weggehaald, geoptimaliseerd en onderbracht in de nieuwbouw uitbreiding. Daardoor ontstaat in het museumgebouw meer ruimte voor de nieuwe permanente tentoonstelling.

De tentoonstellingszalen zijn op een subtiele manier uitgerust met nieuwe technieken die het museumgebouw naar een hedendaags niveau brengen voor de conservering en presentatie van de collectie.

Die technieken zijn sterk uitgekiend en schier onzichtbaar ingewerkt: verbeterde thermische isolatie en luchtdichtheid, controle van invallend licht, beheersing van de luchtkwaliteit onzichtbaar ingewerkt in de nieuwe tentoonstellingsplatformen, interventies op gebied van toegankelijkheid en brandveiligheid, het zijn allemaal elementen die een nieuwe benadering van tentoonstellen mogelijk maken in het bestaande monument, zonder afbreuk te doen aan het monument en zijn intrinsieke waarde.

Nieuw onthaalpaviljoen

De secundaire museumfuncties die uit de inrichting van het vroegere museum weggehaald werden zijn nu ondergebracht in een nieuw onthaalpaviljoen. Het paviljoen werd bewust op een afstand van het bestaand museum geplaatst en minutieus uitgelijnd met de voorgevel van het museumgebouw. Het ligt op de grens tussen de twee tuinen die dateren uit verschillende periodes. De welgekozen en historisch geïnspireerde inplanting van het onthaalpaviljoen versterkt de onderlinge relatie tussen het museumgebouw en het verder op de site gelegen Koloniënpaleis. Het nieuwe paviljoen staat als symbool voor de vernieuwing die het AfricaMuseum ambieert.

Op de langse as, nu door het nieuwe paviljoen versterkt, bevinden zich ook een lagergelegen binnenkoer en groenelementen die verwijzen naar de ondergrondse structuren.
Het onthaal en de museumshop bevinden zich op het niveau van het park. Het restaurant op de eerste etage biedt de bezoekers een panoramisch zicht op de Franse tuin en het museumgebouw. De ondergrondse ruimtes van het onthaalpaviljoen, zoals de vergaderzalen, auditoriumfoyer, kinderauditoria en onthaalfaciliteiten, krijgen daglicht via een verdiepte koer. De open trappenpartij legt visuele verbanden binnen deze stapeling van functies.

Ondergrondse connector

Drie tentoonstellingszalen voor tijdelijke tentoonstellingen en een auditorium zijn achter elkaar geschikt langs een gaanderij die het onthaalpaviljoen verbindt met het gerestaureerde museumgebouw. Bezoekers passeren daarbij eerst langs een ‘plotse’ verbreding waar daglicht binnenkomt, een oriëntatiepunt, en lopen langs een pronkstuk van de museumcollectie, een grote prauw die verwijst naar de Congo-rivier, richting een ander lichtpunt in de verte: de verlaagde binnenkoer van het museumgebouw. Die verlaagde binnenkoer brengt licht en oriëntatie. De bezoeker komt via de fundamenten van het oude gebouw langs een ruime open trap binnen en begint vanaf dat punt zijn ontdekking van het eigenlijke museum.

Programma
Cultureel
Status
Uitgevoerd
Thema
Circulair, Het toekomen, Oog voor detail
Bouwkost
€49.500.000
Start ontwerp
2007
Start uitvoering
2013
Einde uitvoering
2018
Opdrachtgever
Regie der Gebouwen
Oppervlakte
27.125m²
Aannemer
Denys
Fotograaf
Luca Beel, AfricaMuseum, Toon Grobet
Plaats
Tervuren
Procedure
Wedstrijd laureaat
Prijzen
Mies van der Rohe Award 2018: nominated | PUBLICA AWARD 2019 categorie ‘heritage & architecture’: 1ste prijs & public choice award | Archdaily Building of the year Award 2020: nominated
Ontwerpverband
TV BEEL - ORIGIN - KORTEKAAS - DESVIGNE - ARUP - BB - RCR
Technieken
RCR-Studiebureau
Stabiliteit
ARUP NL
Akoestiek
Daidalos Peutz
Landschap
Michel Desvigne Paysagiste
Ander studiebureau
Restauratie: Origin | Scenografie: Kortekaas Designers | Projectondersteuning: Bureau Bouwtechniek

Snede